Autor: Robert Wiraszka
Cenzor: ks. dr Piotr Zamaria
Imprimatur: + Henryk Tomasik, Biskup Ordynariusz Radomski (L. dz. 1046/12)
E f f a t h a
Pismo – rozwiązał język i otworzył uszy głuchoniemego. Dziś także i my powinniśmy modlić się o łaskę otwarcia naszych zmysłów, abyśmy mogli w pełni zrozumieć naukę Pana naszego Jezusa Chrystusa, by w ten sposób, poznawszy ją – zaczęli nią żyć i głosili ją wobec innych. Nie tylko słowem, ale i uczynkiem, gdyż martwa jest wiara bez uczynków miłosierdzia.
Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Św. Jana Jerozolimskiego zwany Maltańskim uważa za honor mieć za swojego Patrona Św. Jana Chrzciciela. Jest to pierwszy święty czczony w Kościele i do dziś jest jednym z najbardziej znanych świętych. Uważany jest za patrona ruchu monastycznego, misjonarzy, pustelników, dziewic, niezamężnych matek, skazanych na śmierć, chorych na padaczkę, pasterzy, pieśniarzy, muzyków, farbiarzy, garbarzy, kuśnierzy, kamieniarzy, rolników, abstynentów, właścicieli kin czy stolarzy. Jest także patronem wody, chrztu i dobrej śmierci.
Dobra śmierć. Jak naucza nas Kościół są trzy rzeczy ostateczne: Śmierć
Sąd Boży
Niebo albo piekło.
Zdarza się, nawet świętym, że zmarli żałowali za grzechy i otrzymali odpuszczenie win, jednak nie odpokutowali na ziemi całej kary doczesnej, zatem nie mogli trafić do nieba. Musi zatem istnieć stan pośredni przez który przechodzą dusze, zanim trafią do nieba. Jest nim czyściec. Dusza obciążona grzechem nie może w pełni zjednoczyć się z doskonałością Boga, gdyż jej stan nie jest doskonały i nie jest zgodny z nieskończoną świętością Boga. Taka dusza nie zniosłaby bliskości Boga. Tu, na ziemi, dusza spętana jest ciałem i jego zmysłami; po śmierci zaś, niczym nie skrępowana, skupiając w sobie siły przyrodzone oraz nadprzyrodzone zdolności przeżywa pragnienie wszechogarniającego szczęścia. Według wizji, jakie otrzymywała św. Katarzyna Genueńska, największą karą dla duszy czyśćcowej jest jej tymczasowa rozłąka z Bogiem. Dusza dopiero po śmierci poznaje kim jest Bóg, dopiero wtedy w pełni poznaje Go jako absolut miłości, piękna i świętości. Za wszelką cenę chce się z Nim połączyć, podczas gdy sama nie jest jeszcze tego godna. Pragnie szukać sposobu, w jaki mogłaby się oczyścić – stąd nazwa „czyściec”. Ogniem który będzie ją w czyśćcu palił, będzie miłość, pragnąca nieodparcie połączyć się z Bogiem. Dusze czyśćcowe cierpią ból rozłąki, żar pragnienia, aby się połączyć z podmiotem swojej najwyższej miłości. Dusze czyśćcowe równocześnie doświadczają szczęścia, miłości i tego, że Bóg je uważa za swoich przyjaciół i czeka na nie.
Nikt z nas nie ma pewności, czy dusze czyśćcowe mogą pomagać nam na ziemi i czy mogą za nami orędować. Istnieje jednak powszechne przekonanie wiernych, że chociaż dusze czyśćcowe same sobie pomóc już nie mogą, to jednak mogą nas wspierać na ziemi. Są przecież Bożymi przyjaciółmi, co więzów przyjaźni w tajemnicy świętych obcowania, nie tylko nie rozluźnia, ale jeszcze bardziej je zacieśnia. Można mieć zatem nabożeństwo do dusz czyśćcowych i modlić się prosząc je o wsparcie i pomoc w różnych potrzebach. W Polsce istnieje zgromadzenie Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych, założone przez o. Honorata Koźmińskiego.
widzenia Boga oraz kara zmysłów. Pierwsza z tych kar jest nad wyraz ciężka i dla nas niewyobrażalna – dusza, poprzez obciążenie grzechem rwie się całą sobą do Boga, jednak z powodu tego grzechu musi być od Niego oddalona. Druga kara to wynagradzanie przez dusze czyśćcowe za grzechy poprzez cierpienie.
Istnieje więź pomiędzy ziemią, niebem a czyśćcem. Dzięki niej nieustannie trwa żywa wymiana dóbr duchowych pomiędzy Kościołem pielgrzymującym, triumfującym i cierpiącym. Jest to w istocie obcowanie świętych. Wierni na ziemi uczestniczą we wszelkich dobrach duchowych (Msze św., modlitwy, dobre uczynki) Kościoła pielgrzymującego. Wiernym na ziemi pomaga wstawiennictwo aniołów i świętych. Z kolei wierni na ziemi mogą poprzez Mszę św., modlitwę i dobre uczynki (uczynki miłosierdzia) pomóc duszom w czyśćcu. Oprócz Mszy św. i modlitwy duszom czyśćcowym pomoc naszą niosą dobre uczynki, zwłaszcza te, które związane są z odpustem, jaki możemy za dusze czyśćcowe sami ofiarować. Dobre uczynki mają dwie wartości: wartość zasługi oraz wartość zadośćuczynienia. Wartości zasługi, która tkwi w naszych dobrych uczynkach nie możemy nikomu odstąpić, natomiast wartość wynagradzającą zadośćuczynienia możemy odstąpić innym żyjącym lub duszom czyśćcowym.
W naszej modlitwie, co warto podkreślić, tkwi jeszcze jedna wartość, czyli wartość prośby. Pod względem wartości zasług i zadośćuczynienia modlitwa działa podobnie jak każdy dobry uczynek. Trzecia wartość, czyli wartość prośby, stanowi jednak istotę modlitwy. Modlitwa mocą prośby, jaką sobą wyraża, skłania Boga, by poprzez Jego dobroć spełnił On prośby i pragnienia proszącego z tego powodu, że on prosi.
Wśród dobrych uczynków miłosierdzia, którymi możemy nieść pomoc duszom czyśćcowym należy wymienić jałmużnę, będącą wyrazem miłosierdzia. Jest to praktyczna realizacja dewizy Zakonu, by bronić wiary i pomagać potrzebującym. Kiedy zatem nastanie Sąd Boży będziemy sądzeni właśnie z uczynków miłosierdzia. „Byłem głodny, a nakarmiliście mnie, byłem nagi, a przyodzialiście mnie”. „Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, mnieście uczynili”. Jakże to bliskie dewizie Zakonu –
„Obrona wiary i pomoc potrzebującym”. Musimy zatem stale zadawać sobie pytanie dlaczego jesteśmy w Zakonie Maltańskim – czy moja w nim obecność polega na
zaspokajaniu wyłącznie własnych aspiracji i czy nie jest aby powodem do pysznego
obnoszenia się z tym wobec świata; czy też jestem w Zakonie, gdyż widzę w nim drogę do zbawienia swojej duszy?
Kiedy żyjemy tu na ziemi, jesteśmy zdolni, by poprzez modlitwę, dobre uczynki, pokutę i cierpienia zadośćuczynić Panu Bogu za nasze grzechy. Będąc w stanie łaski, nasze cierpienie i nasze czyny mają wartość zasługi – dają wzrost łaski uświęcającej oraz zadośćuczynienia za grzechy. Po śmierci nie będzie już możliwości dobrych uczynków – dusze czyśćcowe nie są zdolne do zasługiwania i zadośćuczynienia, mogą się jedynie powierzyć Bożemu miłosierdziu. Dlatego tak ważne jest animowanie i organizowanie życia duchowego w Zakonie, by każdy z jego członków miał sposobność trwać w stanie łaski. Dlatego tak ważne jest pobudzanie aktywności członków Zakonu, by każdy miał możność odnaleźć się w pomocy bliźnim na miarę swoich możliwości i stanowiska w świecie.
„A ponieważ nie znamy dnia ani godziny, musimy, w myśl upomnienia Pańskiego
ziemskiego żywota zasłużyli na to, by wejść razem z Panem na gody weselne i być zaliczeni do błogosławionych i aby nie kazano nam, jako sługom złym i leniwym pójść w ogień wieczny, w ciemności gdzie będzie płacz i zgrzytanie zębów” (Lumen gentium, 48).
Odpusty w Kościele
Kto za życia często zdobywa odpusty dla dusz czyśćcowych, ten szybciej niż kto inny otrzyma w godzinie śmierci łaskę odpustu zupełnego. Korzystajmy więc gorliwie z tego skarbca łask, który nam Jezus przez Swoje cierpienia wysłużył i przez Swój Kościół podaje. Nauka o odpustach łączy się z tajemnicą Bożego Miłosierdzia. W sakramencie pojednania grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje. Dzięki temu może on osiągnąć wieczne zbawienie. Bóg jednak nie odpuszcza kary, dopóki nie jest zmazana wina. Winy zaś Bóg nie przebacza bez żalu z naszej strony.
Uzyskane przebaczenie nie uwalnia od kar doczesnych (czasowych), które spotykają nas za życia lub po śmierci w czyśćcu. Uwolnieniu od tych kar służy właśnie obfity skarbiec odpustów Kościoła, który jako służebnica odkupienia autorytatywnie rozporządza i dysponuje skarbcem zadośćuczynienia Chrystusa i Świętych.
Odpust jest to darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy odpuszczone już co do winy. Odpustami są czynności wiernych, w wielu wypadkach łączące się z danym miejscem (np. Kościołem lub cmentarzem) lub rzeczą (np. różańcem).
Rozróżnia się odpusty cząstkowe i zupełne (zależnie od tego, w jakim stopniu uwalniają nas od kary doczesnej). Odpust cząstkowy jest oznaczany bez określania dni lub dat. Kryterium miary tego odpustu stanowi gorliwość i wysiłek, z jaką ktoś wykonuje dzieło obdarzone odpustem cząstkowym. Odpust cząstkowy można uzyskać kilka razy dziennie, chyba, że co innego jest wyraźnie zaznaczone. Odpust zupełny można otrzymać tylko jeden w ciągu dnia. Jednakże w chwili śmierci można otrzymać uzyskać odpust zupełny, choćby nawet tego dnia ktoś uzyskał już inny odpust zupełny. Odpusty te może zyskiwać każdy ochrzczony po spełnieniu odpowiednich warunków dla siebie lub ofiarowywać je za zmarłych. Nikt nie może przekazać innym żyjącym odpustów, jakie otrzymuje dla siebie.
Odpust zupełny:
Warunki uzyskania odpustu zupełnego:
1. Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego (jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji – zyskuje się odpust cząstkowy)
2. Stan łaski uświęcającej (brak nieodpuszczonego grzechu ciężkiego) lub spowiedź sakramentalna
3. Odmówienie modlitwy (np. "Ojcze nasz" i "Zdrowaś Mario") w intencjach Ojca Świętego (nie chodzi o modlitwę w intencji samego papieża, choć i ta modlitwa jest spraw, za które modli się każdego dnia papież)
4. Wykonanie czynności związanej z odpustem.
Ewentualna spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego (czyli takich, w których modli się Ojciec Święty) mogą być wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek.
Kościół zachęca do ofiarowania odpustów za zmarłych (niekoniecznie muszą być to osoby nam znane, nie musimy wymieniać konkretnego imienia – wystarczy ofiarować odpust w intencji osoby zmarłej, która tego odpustu potrzebuje).
Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu zupełnego:
1. Adoracja Najświętszego Sakramentu przez co najmniej pół godziny (jeśli jest krótsza
– odpust cząstkowy);
2. Nawiedzenie jednej z czterech rzymskich bazylik patriarchalnych (św. Piotra, św.
Pawła za Murami, Matki Bożej Większej lub św. Jana na Lateranie) i odmówienie w niej Ojcze nasz i Wierzę: (a) w święto tytułu tej bazyliki, (b) w jakiekolwiek święto nakazane (np. we Wniebowzięcie NMP), (c) raz w roku w innym dniu wybranym przez wiernego;
3. Przyjęcie błogosławieństwa udzielanego przez Papieża Urbi et Orbi (Miastu i
Światu) – choćby tylko przez radio lub telewizję;
4. Adoracja i ucałowanie Krzyża w trakcie liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek;
5. Odmówienie modlitwy: Oto ja, o dobry i najsłodszy Jezu po Komunii świętej przed obrazem Jezusa Chrystusa w każdy piątek Wielkiego Postu oraz w Wielki Piątek (w
pozostałe dni – odpust cząstkowy);
6. Uczestnictwo w uroczystym zakończeniu Kongresu Eucharystycznego;
7. Uczestnictwo w rekolekcjach trwających przynajmniej trzy dni;
8. Publiczne odmówienie aktu wynagrodzenia Sercu Jezusowemu O Jezu Najsłodszy, Odkupicielu w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa (w inne dni – odpust cząstkowy);
9. Publiczne odmówienie aktu poświęcenia rodzaju ludzkiego Chrystusowi Królowi O Jezu Najsłodszy, Odkupicielu w uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata
(w inne dni – odpust cząstkowy);
10. Posługiwanie się przedmiotami pobożności (krucyfiksem, krzyżem, różańcem, szkaplerzem, medalikiem), o ile zostały pobłogosławione przez Papieża (ewentualnie
– przez biskupa), po odmówieniu jakiejkolwiek formuły wyznania wiary w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła 29 czerwca; jeśli przedmioty były
pobłogosławione przez kapłana lub diakona – odpust cząstkowy;
11. Przyjęcie Pierwszej Komunii świętej lub pobożne uczestnictwo w takiej uroczystości;
12. Sprawowanie i uczestnictwo we Mszy świętej prymicyjnej;
13. Sprawowanie i uczestnictwo we Mszy świętej z okazji 25-, 50- i 60-lecia kapłaństwa;
14. Odmówienie w całości (i bez przerwy) przynajmniej jednej części różańca (pięciu dziesiątek) w kościele, kaplicy publicznej, w rodzinie, wspólnocie zakonnej czy
pobożnym stowarzyszeniu, połączone z rozmyślaniem nad rozważanymi tajemnicami (odmówienie poza tymi miejscami lub wspólnotami – odpust cząstkowy);
15. Jednorazowe nawiedzenie kościoła, w którym trwa Synod diecezjalny;
16. Pobożne odmówienie (śpiew) modlitwy Przed tak wielkim Sakramentem podczas liturgii Wieczerzy Pańskiej po Mszy świętej (w Wielki Czwartek) oraz w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało); w innym czasie – odpust
cząstkowy;
17. Publiczne odmówienie (śpiew) hymnu Ciebie Boga wysławiamy (Te Deum) jako podziękowanie za otrzymane łaski w ostatnim dniu roku (w innym czasie, nawet prywatnie – odpust cząstkowy);
18. Publiczne odmówienie (śpiew) hymnu Przyjdź Duchu Święty (Veni Creator) w Nowy Rok i w uroczystość Zesłania Ducha Świętego (w pozostałe dni, nawet prywatnie – odpust cząstkowy);
19. Odprawienie Drogi Krzyżowej po spełnieniu następujących warunków: (a)
odprawienie przed urzędowo erygowanymi stacjami Drogi Krzyżowej (np. w kościele, na placu przykościelnym); (b) musi być 14 krzyżyków; (c) rozważanie Męki i śmierci Chrystusa (nie jest konieczne rozmyślanie o poszczególnych tajemnicach każdej stacji); (d) wymaga się przechodzenia od jednej stacji do drugiej (przy publicznym odprawianiu wystarczy, aby prowadzący przechodził, jeśli wszyscy wierni nie mogą tego czynić); jeśli ktoś z powodu słusznej przyczyny (np. choroby, podróży, zamknięcia kościoła itp.) nie może odprawić Drogi Krzyżowej wg podanych tutaj warunków, zyskuje odpust zupełny po przynajmniej półgodzinnym pobożnym czytaniu lub rozważaniu Męki Chrystusa;
20. Nawiedzenie kościoła parafialnego w święto tytułu lub w dniu 2 sierpnia, kiedy to przypada odpust "Porcjunkuli" po odmówieniu Ojcze nasz i Wierzę;
21. Nawiedzenie kościoła i ołtarza w dniu nawiedzenia i odmówienie Ojcze nasz i
Wierzę;
22. Nawiedzenie kościoła lub kaplicy we wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych
(2 listopada) i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę;
23. W dniach od 1 do 8 listopada za nawiedzenie cmentarza z równoczesną modlitwą za zmarłych – codziennie odpust zupełny, który można ofiarować wyłącznie za zmarłych (za nawiedzenie cmentarza w inne dni – odpust cząstkowy również
wyłącznie za zmarłych);
24. Nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonników w święto ich założyciela i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę;
25. Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych podczas liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką
Noc lub w rocznicę swojego chrztu (jeśli przy pomocy innej formuły w innym czasie
– odpust cząstkowy).
Penitencjaria Apostolska poprzez dwa dekrety wydane w 2002 r. ustanowiła także odpusty związane z kultem Miłosierdzia Bożego:
1. Odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami (sakramentalna spowiedź, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencjach Ojca Świętego) udziela się w granicach Polski wiernemu, który z duszą całkowicie wolną od przywiązania do jakiegokolwiek grzechu pobożnie odmówi Koronkę do Miłosierdzia Bożego w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu Eucharystii, publicznie wystawionego lub też przechowywanego w tabernakulum. Jeżeli zaś ci wierni z powodu choroby (lub innej słusznej racji) nie będą mogli wyjść z domu, ale odmówią Koronkę do Miłosierdzia Bożego z ufnością i z pragnieniem miłosierdzia dla siebie oraz gotowością okazania go innym, to pod zwykłymi warunkami również zyskują odpust zupełny. W innych zaś okolicznościach odpust będzie cząstkowy.
2. Udziela się odpustu zupełnego na zwykłych warunkach (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna, modlitwa w intencjach papieskich) wiernemu, który w II Niedzielę Wielkanocną, czyli Miłosierdzia Bożego, w jakimkolwiek kościele lub kaplicy, z sercem całkowicie wolnym od wszelkiego przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, choćby powszedniego, weźmie udział w pobożnych praktykach spełnianych ku czci Bożego Miłosierdzia albo przynajmniej odmówi przed Najświętszym Sakramentem Eucharystii, wystawionym publicznie lub ukrytym w tabernakulum, modlitwę Ojcze nasz i Credo, dodając pobożne wezwanie do Pana Jezusa Miłosiernego (np. Jezu Miłosierny, ufam Tobie).
3. Udziela się odpustu cząstkowego wiernemu, który – przynajmniej z sercem skruszonym – skieruje do Pana Jezusa Miłosiernego jedno z prawnie zatwierdzonych pobożnych wezwań.
4. Ponadto marynarze, którzy wykonują swoje obowiązki na niezmierzonych obszarach mórz; niezliczeni bracia, których tragedie wojenne, wydarzenia polityczne, uciążliwe warunki naturalne i inne podobne przyczyny zmusiły do opuszczenia rodzinnej ziemi; chorzy i ich opiekunowie oraz ci wszyscy, którzy z uzasadnionej przyczyny nie mogą opuścić domów lub wykonują pilnie potrzebne zadania dla dobra społeczności, mogą uzyskać odpust zupełny w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, jeśli wyrzekając się całkowicie jakiegokolwiek grzechu, jak to zostało powiedziane powyżej, i z zamiarem spełnienia – gdy tylko będzie to możliwe – trzech zwykłych warunków, odmówią przed świętym wizerunkiem naszego Pana Jezusa Miłosiernego modlitwę Ojcze nasz i Credo, dodając pobożne wezwanie do Pana Jezusa Miłosiernego (np. Jezu Miłosierny, ufam Tobie).
5. Gdyby nawet to nie było możliwe, tego samego dnia będą mogli uzyskać odpust zupełny ci, którzy duchowo zjednoczą się z wiernymi, spełniającymi w zwyczajny sposób przepisane praktyki w celu otrzymania odpustu, i ofiarują Miłosiernemu Bogu modlitwę, a wraz z nią cierpienia spowodowane chorobą i trudy swojego życia, podejmując zarazem postanowienie, że spełnią oni trzy przepisane warunki uzyskania odpustu zupełnego, gdy tylko będzie to możliwe.
Ponadto dla Polski zostały zatwierdzone także dwa dodatkowe odpusty zupełne:
1. Uczestnictwo w nabożeństwie Gorzkich Żalów jeden raz w Wielkim Poście w jakimkolwiek kościele na terenie Polski;
2. Nawiedzenie dowolnej bazyliki mniejszej w następujące dni: (a) w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca); (b) w święto tytułu; (c) w dniu 2
sierpnia [odpust "Porcjunkuli"]; (d) jeden raz w ciągu roku w dniu określonym według uznania.
Odpusty cząstkowe:
O niektórych odpustach cząstkowych wspomniano już, wymieniając odpusty zupełne. Są trzy ogólne warunki uzyskania odpustu cząstkowego:
1. Wierny dostępuje odpustu cząstkowego, jeśli w czasie spełniania swoich obowiązków i w trudach życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty, np. "Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami".
2. Jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust cząstkowy.
3. Gdy wierny w intencji umartwiania się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust cząstkowy. Warunek ten ma zachęcić
wiernych do praktykowania dobrowolnych umartwień.
Odpust cząstkowy jest związany z odmówieniem wielu znanych modlitw i można go uzyskać wielokrotnie w ciągu dnia. Niektóre z modlitw związanych z odpustem cząstkowym to:
1. Anioł Pański (lub Regina Caeli w Okresie Wielkanocnym)
2. Duszo Chrystusowa
3. Wierzę w Boga
4. Psalm 130 (Z głębokości...)
5. Psalm 51 (Zmiłuj się...)
6. Odmówienie Jutrzni lub Nieszporów za zmarłych
7. O, Święta uczto...
8. Aniele Boży...
9. Witaj, Królowo, Matko Miłosierdzia
10. Magnificat
11. Wieczny odpoczynek
12. Do Ciebie, Święty Józefie...
13. Panie, Boże wszechmogący (modlitwa z Liturgii Godzin, Jutrznia w Poniedziałek II
tygodnia psałterza)
14. Modlitwa św. Bernarda (Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo)
15. Pod Twoją obronę
16. Święci Apostołowie, Piotrze i Pawle...
17. Święta Maryjo, przybądź z pomocą biednym...
18. Odmówienie modlitwy: Dzięki Ci składamy, Wszechmogący Boże, za wszystkie
Twoje dobrodziejstwa. Który żyjesz i królujesz, na wieki wieków. Amen
19. Odmówienie modlitwy: Wysłuchaj nas, Panie Święty, Ojcze Wszechmogący, wieczny Panie i racz zesłać z nieba świętego Anioła Swego, aby strzegł, osłaniał i bronił wszystkich mieszkańców tego domu. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen
20. Odmówienie jednej z sześciu litanii zatwierdzonych dla całego Kościoła (do Najświętszego Imienia Jezus, do Najświętszego Serca Pana Jezusa, do Najdroższej Krwi Chrystusa Pana, Loretańskiej do NMP, do świętego Józefa lub do Wszystkich Świętych)
21. Odmówienie Składu Apostolskiego (pacierzowe wyznanie wiary) lub Symbolu Nicejsko-Konstantynopolitańskiego (mszalne wyznanie wiary)
22. Odmówienie aktów cnót teologicznych i żalu za grzechy
23. Odmówienie zatwierdzonej przez władzę kościelną modlitwy o powołania kapłańskie i zakonne
24. Odmówienie modlitwy: Przyjdź, Duchu Święty, napełnij serca wiernych Twoich i ogień miłości w nich zapal
25. Odmówienie modlitwy za papieża: Wezwanie; módlmy się za papieża naszego... Odpowiedź; Niech go Pan strzeże, zachowa przy życiu, darzy szczęściem na ziemi i broni przed nieprzyjaciółmi
26. Odmówienie modlitwy o jedność Kościoła
27. Odmówienie modlitwy: Maryjo, Matko łaski, Matko miłosierdzia. Broń nas od wroga i przyjmij w godzinę śmierci
28. Odmówienie modlitwy: Racz, Panie nagrodzić życiem wiecznym wszystkich, którzy nam dobrze czynią dla imienia Twego
Ponadto, odpust cząstkowy można uzyskać za:
29. Pobożne uczynienie znaku Krzyża świętego i wypowiedzenie słów: W Imię Ojca, i
Syna, i Ducha Świętego. Amen
30. Udział w nauczaniu lub uczeniu się nauki chrześcijańskiej
31. Słuchanie przepowiadanego Słowa Bożego (kazania)
32. Nawiedzenie cmentarza starochrześcijańskiego, czyli katakumb
33. Uczestnictwo w miesięcznym dniu skupienia
34. Odprawienie modlitwy myślnej (rozmyślania)
35. Uczestnictwo w publicznie odprawianej nowennie przed Bożym Narodzeniem, Zesłaniem Ducha Świętego i Niepokalanym Poczęciem.
Stolica Apostolska postanowiła udzielić odpustu zupełnego z okazji rozpoczynającego się 11 października Roku Wiary. Informuje o tym dekret Penitencjarii Apostolskiej, opublikowany z upoważnienia Ojca Świętego, a podpisany przez penitencjarza większego, kard. Manuela Monteiro de Castro oraz regensa tej dykasterii, ks. prał. Krzysztofa Nykiela.
Benedykt XVI postanowił, że odpust zupełny mogą pod zwykłymi warunkami uzyskać wierni, którzy w okresie od 11 października 2012 do 24 listopada 2013 roku:
1. wezmą udział w co najmniej w trzech konferencjach misji świętych lub co najmniej trzech wykładach na temat dokumentów II Soboru Watykańskiego i artykułów Katechizmu Kościoła Katolickiego, w jakimkolwiek kościele lub stosownym miejscu.
2. za każdym razem, gdy odbędą pielgrzymkę do którejś z bazylik papieskich, katakumb chrześcijańskich czy sanktuarium wskazanego przez ordynariusza miejsca z okazji Roku Wiary i wezmą tam udział w nabożeństwie, bądź będą się modlić, medytować, kończąc modlitwą „Ojcze nasz”, Wyznaniem Wiary, wezwaniem do Matki Bożej lub świętych.
3. w dniach wyznaczonych z okazji Roku Wiary przez ordynariusza, zgromadzą się na uroczystej Eucharystii lub liturgii godzin, dodając Wyznanie Wiary.
4. w dniu dowolnie wybranym podczas Roku Wiary na pobożne nawiedzenie baptysterium lub innego miejsca, w którym otrzymali chrzest, jeśli odnowią przyrzeczenia chrzcielne.
Ponadto biskupi diecezjalni mogą w najbardziej stosownym do tego dniu (np. 24 listopada 2013 – zakończenie Roku Wiary) udzielić błogosławieństwa papieskiego wraz z odpustem zupełnym.
Odpust zupełny mogą uzyskać także osoby, które z poważnych przyczyn nie mogą spełnić wyżej wymienionych warunków (na przykład mniszki klauzurowe, osoby chore, starsi, więźniowie), jeśli będą jednoczyć się duchowo, na przykład podczas transmisji telewizyjnych lub radiowych uroczystości Roku Wiary pod przewodnictwem Ojca Świętego lub biskupa diecezjalnego i odmówią „Ojcze nasz”, Wyznanie Wiary oraz inne modlitwy odpowiadające celom Roku Wiary, ofiarowując jednocześnie swoje cierpienia i niewygody.
Penitencjaria Apostolska zachęca także ordynariuszy miejsca, by kapłanom spowiadającym w katedrach i kościołach, wyznaczonych jako sanktuaria z okazji Roku Wiary, udzielili zastrzeżonej biskupom władzy zwalniania z kar kościelnych.
Kościół uczy nas, że wśród uczynków miłosiernych co do duszy jest „modlić się za żywych i umarłych”. Szczególnym okresem są tu: Dzień Wszystkich Świętych oraz Dzień Zaduszny.
1 listopada
Uroczystość Wszystkich Świętych
W tym dniu wspominamy wszystkich tych, którzy żyli przed nami i wypełniając w swoim życiu Bożą wolę osiągnęli wieczne szczęście przebywania z Bogiem w niebie. Kościół wspomina nie tylko oficjalnie uznanych świętych (czyli tych beatyfikowanych i kanonizowanych), ale także wszystkich wiernych zmarłych, którzy już osiągnęli zbawienie i przebywają w niebie. Widzi w nich swoich orędowników u Boga i przykłady do naśladowania. Wstawiennictwa Wszystkich Świętych wzywa się w szczególnie ważnych wydarzeniach życia Kościoła. Śpiewa się wówczas Litanię do Wszystkich Świętych, która należy do najstarszych litanijnych modlitw Kościoła i jako jedyna występuje w księgach liturgicznych (w liturgii Wigilii Paschalnej; ponadto także w obrzędzie poświęcenia kościoła i ołtarza oraz w obrzędzie święceń).
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa w Kościele najwcześniej zaczęto oddawać cześć Matce Bożej. Potem kultem otoczono męczenników, nawiedzając ich groby w dniu narodzin dla nieba, czyli w rocznicę śmierci. W IV wieku na Wschodzie obchodzono jednego dnia wspomnienie wszystkich męczenników. Z czasem zaczęto pamiętać o świątobliwych wyznawcach: papieżach, mnichach i dziewicach. Większego znaczenia uroczystość Wszystkich Świętych nabrała za czasów papieża Bonifacego IV, który zamienił pogańską świątynię, Panteon, na kościół Najświętszej Maryi Panny i Wszystkich Męczenników. Uroczystego poświęcenia świątyni wraz ze złożeniem relikwii męczenników dokonano 13 maja 610 roku. Już ok. 800 r. wspomnienie Wszystkich Świętych obchodzone było w Irlandii i Bawarii, ale 1 listopada. Za papieża Grzegorza IV cesarz Ludwik rozciągnął święto na całe swoje państwo. W 935 r. Jan XI rozszerzył je na cały Kościół. W ten sposób lokalne święto Rzymu i niektórych Kościołów stało się świętem Kościoła powszechnego.
W Polsce przyjął się zwyczaj odprawiania mszy św. na terenie cmentarzy lub w kaplicach cmentarnych. Tego też dnia po południu, po Nieszporach lub niezależnie od nich, na cmentarzu odprawia się procesję żałobną ze stacjami. Od południa Dnia Wszystkich Świętych i przez cały Dzień Zaduszny aż do zakończenia oktawy uroczystości Wszystkich Świętych (od 1 listopada przez kolejne 8 dni) można uzyskać odpust zupełny, ale tylko jeden w ciągu dnia, który można ofiarować za osoby zmarłe cierpiące w czyśćcu (każdego dnia za jedną osobę). Warunki zyskania odpustu są następujące:
1) pobożne nawiedzenie cmentarza, kościoła lub kaplicy,
2) odmówienie "Ojcze nasz" i "Wierzę w Boga",
3) dowolna modlitwa w intencjach, jakie wyznaczył Ojciec św.,
4) stan łaski uświęcającej (przyjęcie Komunii św. w danym dniu),
5) głębokie pragnienie oderwania się od grzechu.
W dniach 1-8 listopada za nawiedzenie cmentarza pod wyżej wymienionymi warunkami można pozyskać odpust zupełny. W pozostałe dni roku za nawiedzenie cmentarza pozyskuje się odpust cząstkowy.
2 listopada
Wspomnienie wszystkich świętych zmarłych (Dzień Zaduszny)
2 listopada wspominamy tych, którzy po śmierci dostąpili zbawienia, ale przebywają jeszcze w czyśćcu. Prawdę o jego istnieniu Kościół ogłosił w formie dogmatu na Soborze w Lyonie w 1274 r. Potwierdzona została ona i szczegółowo wyjaśniona w osobnym dekrecie o czyśćcu na Soborze Trydenckim (1545-1563). Z punktu widzenia ostatecznego wyboru: za lub przeciw Bogu, człowiek stoi w obliczu alternatywy: albo będzie żył z Panem w szczęśliwości wiecznej, albo pozostanie z dala od Jego obecności. Są dusze, które zeszły z tego świata w łasce uświęcającej i są w przyjaźni z Panem Bogiem. Nie mogą wszakże
wejść wprost do nieba, gdyż mają jeszcze pewne "długi" do spłacenia Bożej sprawiedliwości. Droga duszy do jej pełnej szczęśliwości wymaga oczyszczenia, co wiara Kościoła przedstawia za pomocą nauki o czyśćcu. Czyściec to nie miejsce, lecz stan, w którym usunięty powinien zostać każdy przejaw przywiązania do zła. Oczyszczenie duszy w czyśćcu winno być całkowite, gdyż ci, którzy po śmierci żyją w stanie oczyszczenia, znajdują się już w miłości Chrystusa, który oczyszcza ich z resztek niedoskonałości.
Dogmat Kościoła opiera się przede wszystkim na tradycji, na powszechnej i sięgającej początków chrześcijaństwa praktyce odprawiania modlitw za zmarłych. Pisarz chrześcijański Tertulian żyjący w latach 160-240 pisał: "W dzień rocznicy składamy za zmarłych ofiary". Wyraźnie pisze, że ofiary składano "za zmarłych", a nie „ku czci zmarłych”. Już wtedy panowało zatem przekonanie, że zmarli potrzebują naszej pomocy.
Pierwszym, który napisał traktat o Najświętszej Maryi Pannie jako Pośredniczce dusz czyśćcowych był św. Piotr Damiani. Pisze w nim, że Matka Boża miała się objawić niejakiej Marozji i oznajmić jej, że w uroczystość swojego Wniebowzięcia ma przywilej zabierania z czyśćca do nieba wiele dusz. Św. Gertruda pisze, że była świadkiem, jak Maryja wybawiła z czyśćca duszę brata zakonnego, Hermana, który wyróżniał się nabożeństwem do Niej. Wyznaje dalej, że Matka Boża zachęca do gorliwych modlitw i oręduje skutecznie za duszami czyśćcowymi. Także św. Franciszka Rzymianka podawała, że Matka Boża ma moc wybawiania dusz czyśćcowych, szczególnie w swoją największą uroczystość – Wniebowzięcia. Z kolei św. Bernard nazywa Maryję wprost "Wybawicielką dusz czyśćcowych".
Pamiętajmy o tym, kiedy 8 września czcimy święto patronalne Zakonu – Matki Bożej z Filermo – polecając Jej opiece i łasce dusze naszych bliskich zmarłych oraz zmarłych członków naszego zakonnego zgromadzenia.
19 listopada
Wspomnienie Wszystkich Świętych Zakonu Maltańskiego się:
Tego dnia Zakon wspomina swoich świętych i błogosławionych, do których zalicza
św. Ubaldeska Taccini, św. Toskana Canoculi, św. Flora de Beaulieu, św. Nicaise Camuto de Burgio, św. Hugo Canefri da Genova, bł. Gérard, bł. Raymond de Puy, bł. Nuno Alvares Pereira, bł. Pietro Pattarini da Imola, bł. Gerardo Mecatti da Villamagna, bł. Gerland, bł. García Martinez, bł. Adrian de Fortescue, bł. David Gunston, bł. Karol I Habsburg, bł. Alfred Ildefons Schuster biskup, bł. Kardynał August hr. von Galen, baliw.
Jako członkowie Zakonu Maltańskiego winniśmy pamiętać, iż jednym z naszych obowiązków, wprost zapisanych w paragrafie 16 pkt. 3 Statutu ZPKM jest: „ofiarować mszę świętą za zmarłego członka Związku”. Najpiękniejszą ofiarą z naszej strony jest ofiara Mszy św. w intencji zmarłych członków Zakonu, aby ich dusze doznały oczyszczenia i aby mogli oni wejść do Królestwa Chrystusowego. Możemy także w intencji zmarłych składać zyskane przez siebie odpusty, zwłaszcza w okresie od 1 do 8 listopada nawiedzając
cmentarz i aplikując wszystkie warunki, o których była mowa wcześniej. Kwiaty, które składamy na grobach i znicze, które zapalamy, to jedynie zewnętrzne oznaki naszej pamięci o bliskich nam zmarłych. Tak naprawdę jednak zmarli potrzebują naszej modlitwy. Módlmy się zatem za nich nie tylko w święta i rocznice ich śmierci, ale także na co dzień.
Modlitwy przy umierających i za umierających
Modlitwa o dobrą śmierć
Ukochany mój Panie, Jezu Chryste, wspomnij na ból i gorycz, którymi rozdarte, przestało bić Twoje Serce na krzyżu. Spraw, niech w mojej ostatniej godzinie, w chwili, gdy moje serce zamilknie na zawsze, zachowam w duszy doskonałą miłość, prawdziwy żal, żywą wiarę i niezłomną nadzieję w Twoje miłosierdzie. Amen.
O łaskawy wyrok sądu Bożego
Boże, którego wyroki są niezgłębione, lecz zawsze mądre i dobre, przebacz nam wszystkim grzechy i winy nasze i spraw, byśmy w dzień sądu, kiedy sprawozdania od nas zażądasz, ostali się przed Tobą. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Modlitwa za konających
O najłaskawszy Jezu, miłujący dusze nasze, błagam Cię przez konanie Najświętszego Serca Twojego i przez cierpienia Twej Niepokalanej Matki, obmyj we krwi swojej grzeszników całego świata, którzy teraz konają i dziś jeszcze umrzeć mają. O konające Serce Jezusa, zlituj się nad konającymi! Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami!
Modlitwa przy konającym
Panie nasz, Jezu Chryste, któryś powiedział przez usta proroka: "Miłością wieczną umiłowałem cię, dlatego litując się, pociągnąłem cię ku sobie", błagam Cię, racz tę samą miłość, która Cię sprowadziła z nieba na ziemię dla wycierpienia gorzkiej męki, ofiarowywać Bogu Ojcu wszechmogącemu za duszę sługi Twojego... (służebnicy Twojej...). Uwolnij go (ją) od wszystkich kar i cierpień, których słusznie się lęka z powodu swych grzechów. Zbaw duszę jego (jej) w godzinie zejścia ze świata. Otwórz mu (jej) bramę życia wiecznego i dozwól ze świętymi Twoimi radować się w chwale wiecznej.
Najdobrotliwszy Panie Jezu Chryste, któryś nas odkupił najdroższą Krwią swoją, zmiłuj się nad duszą tego sługi swego (tej służebnicy swojej) i racz ją wprowadzić w rozkosze swego
raju, aby dla Ciebie żyła miłością niepodzielną, która nigdy nie da odłączyć się ani od
Ciebie, ani od Twoich wybranych. Który Ojcem i Duchem Świętym żyjesz i królujesz Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.
Modlitwa w chwili śmierci
(za wstawiennictwem Jana Chrzciciela)
Choć sługa jest niegodny, nie gardź, proszę, ofiarą jego, gdyż po Bogu i po Matce ciebie wybrałem sobie na ojca. Tamci są wprawdzie świętsi od ciebie, lecz po nich ty jesteś pierwszy, którego przed wszystkimi innymi miłuję i którego najczęściej wzywam (...) Strzeż mnie od grzechów, bym nie został osądzony wraz z potępionymi; w godzinie śmierci mojej, błagam, módl się ze mną do Boga. Mając stanąć przed Królem, który będzie mnie sądził, ciebie wybrałem na obrońcę, dla podparcia mojej sprawy.
Modlitwa za zmarłych
Prosimy Cię Panie, okaż wiekuiste miłosierdzie duszom sług i służebnic swoich, aby na wieki cieszyły się owcami wyznawanej wiary i pokładanej w Tobie nadziei. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie, a światłość wiekuista niechaj im świeci. Niech odpoczywają w pokoju wiecznym. Amen.
Modlitwa za zmarłych
(Tradycja bizantyjska)
Boże duszy i ciała, który pokonałeś śmierć, przezwyciężyłeś Szatana i przez to dałeś życie światu. Ty sam, o Panie daj Twojemu zmarłemu N. Odpoczynek odpoczynek miejscu światła, życia i ochłody, gdzie cierpienie, ból i rozpacz nie mają mocy. O Boże, tak dobry i łaskawy, wybacz wszystkie winy popełnione przez niego myślą, mową lub uczynkiem. Nie ma człowieka, który by żył nie grzesząc, lecz Ty, nad którym grzech nie ma władzy, otaczasz człowieka sprawiedliwością wieczną, a słowa Twoje są prawdą. Ponieważ Ty, Panie nasz Boże, jesteś zmartwychwstaniem i życiem Twojego sługo N., oddajemy Ci chwałę. Który żyjesz i królujesz królujesz Bogiem Ojcem w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Niech odpoczywa w pokoju wiecznym. Amen.
LITANIE PRZY ODEJŚCIU DO WIECZNOŚCI
We wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych Kościół w Liturgii Godzin daje do rozważenia słowa z dzieła św. Ambrożego, biskupa „O śmierci brata Satyra”. W przytoczonym fragmencie znajdują się słowa: „Widzimy, że śmierć jest zyskiem, a życie udręką. Toteż święty Paweł powiada: „Dla mnie życiem jest Chrystus, a śmierć zyskiem”. Czymże jest Chrystus, jeśli nie śmiercią ciała, a duchem dającym życie? Dlatego umierajmy z Chrystusem, abyśmy z Nim mogli powstać do życia. Każdego dnia powinniśmy się przygotować i przyzwyczajać do śmierci, aby dusza przez odrywanie się od pożądań ciała umiała się stawać wolną, i osiągnąwszy wyżyny, gdzie nie sięgają już ziemskie pragnienia grożące zagładą, przyjęła podobieństwo śmierci, aby nie doznać zniszczenia śmierci. Prawo ciała walczy, bowiem przeciw prawu ducha, usiłując podporządkować go prawu grzechu. Jakież na to lekarstwo? „Któż mnie wyzwoli z ciała śmierci? Łaska Boga przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana”.
Wsłuchując się we wskazania św. Ambrożego jako rycerze, damy i kapelani posługując przy chorych i cierpiących, mamy pamiętać o modlitwie za nich zwłaszcza
wówczas, gdy przekraczają próg wieczności.
Litania za konających
Kyrie eleison. Chryste eleison. Kyrie eleison. Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas. Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże zmiłuj się nad nami. Duchu Święty, Boże zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, jedyny Boże zmiłuj się nad nami.
Święta Maryjo, módl się za tę duszę
Wszyscy święci Aniołowie i Archaniołowie, módlcie się za tę duszę. Święty Ablu, módl się za tę duszę.
Wszyscy Sprawiedliwi, módlcie się za tę duszę.
Święty Janie Chrzcicielu, módl się za tę duszę. Święty Abrahamie, módl się za tę duszę. Święty Józefie, módl się za tę duszę.
Wszyscy święci Patriarchowie i Prorocy, módlcie się za tę duszę. Święty Piotrze, módl się za tę duszę.
Święty Pawle, módl się za tę duszę.
Święty Andrzeju, módl się za tę duszę.
Wszyscy święci Apostołowie i Ewangeliści, módlcie się za tę duszę. Wszyscy święci Uczniowie Pańscy, módlcie się za tę duszę.
Wszyscy święci niewinni Młodziankowie, módlcie się za tę duszę.
Święty Szczepanie, módl się za tę duszę. Święty Wawrzyńcze, módl się za tę duszę.
Wszyscy święci Męczennicy, módlcie się za tę duszę. Święty Sylwestrze, módl się za tę duszę.
Święty Grzegorzu, módl się za tę duszę. Święty Augustynie, módl się za tę duszę.
Wszyscy święci Biskupi i Wyznawcy, módlcie się za tę duszę. Święty Benedykcie, módl się za tę duszę.
Święty Franciszku, módl się za tę duszę. Święty Kamilu, módl się za tę duszę.
Święty Janie Boży, módl się za tę duszę.
Wszyscy święci Zakonnicy i Pustelnicy, módlcie się za tę duszę. Święta Anno, módl się za tę duszę.
Święta Mario Magdaleno, módl się za tę duszę.
Święta Łucjo, módl się za tę duszę.
Wszystkie święte Panny i Wdowy, módlcie się za tę duszę. Wszyscy Święci i Święte Boże, przyczyńcie się za nią.
Bądź jej miłościw, odpuść jej Panie.
Bądź jej miłościw, wybaw ją Panie. Od gniewu Twego, wybaw ją Panie.
Od niebezpieczeństwa śmierci, wybaw ją Panie. Od złej śmierci, wybaw ją Panie.
Od mąk piekielnych, wybaw ją Panie.
Od wszelkiego złego, wybaw ją Panie. Od mocy szatańskiej, wybaw ją Panie. Przez narodzenie Twoje, wybaw ją Panie. Przez krzyż i mękę Twoją, wybaw ją Panie.
Przez śmierć i pogrzeb Twój, wybaw ją Panie.
Przez chwalebne zmartwychwstanie Twoje, wybaw ją Panie. Przez wniebowstąpienie Twoje, wybaw ją Panie.
Przez Ducha Świętego Pocieszyciela, wybaw ją Panie.
W dzień Sądu, wybaw ją Panie.
My, grzeszni, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas Panie. Abyś jej grzechy odpuścić raczył, wysłuchaj nas Panie.
Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.
Ojcze nasz... Zdrowaś Maryjo... Któryś za nas cierpiał rany... (x3)
Litania za zmarłych (wersja I)
Kyrie eleison. Chryste eleison. Kyrie eleison. Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas. Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami. Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Maryjo, módl się za nami.
Wszyscy święci Aniołowie i Archaniołowie, módlcie się za nimi. Wszystkie święte niebieskie duchy,
Wszyscy święci Patriarchowie i Prorocy,
Wszyscy święci Apostołowie i Ewangeliści, Wszyscy święci niewinni Młodziankowie, Wszyscy święci Męczennicy,
Wszyscy święci Biskupi i Wyznawcy, Wszyscy święci Doktorzy Kościoła,
Wszyscy święci Kapłani i Lewici,
Wszyscy święci Zakonnicy i Pustelnicy, Wszystkie święte panny i wdowy, Wszyscy święci i święte Boże,
Bądź im miłościw, przepuść im Panie! Bądź im miłościw, wysłuchaj nas Panie!
Od mąk czyśćcowych, wybaw ich Panie.
Przez Twoje Wcielenie, Przez Twoje Narodzenie,
Przez Twój Chrzest i post święty, Przez trudy Twego życia,
Przez Krzyż i Mękę Twoja, Przez Śmierć i pogrzeb Twój,
Przez Zmartwychwstanie Twoje, Przez Wniebowstąpienie Twoje,
Przez Zesłanie Ducha Świętego Pocieszyciela,
My grzeszni, Ciebie prosimy za cierpiącymi duszami, wysłuchaj nas Panie. Abyś duszom zmarłych ich winy odpuścić raczył,
Abyś im resztę kary za grzechy darować raczył,
Abyś je z czyśćca wybawić raczył,
Abyś je do życia wiecznego przyjąć raczył.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wieczny odpoczynek racz im dać Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wieczny odpoczynek racz im dać Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wieczny odpoczynek racz im dać Panie. P: Uwolnij, Panie, dusze wszystkich wiernych zmarłych.
W: Od wszystkich ich więzów.
Módlmy się: Boże, Stwórco i Odkupicielu wszystkich wiernych udziel duszom sług i służebnic Twoich odpuszczenia wszystkich grzechów; niech przez pokorne prośby nasze dostąpią zbawienia, którego zawsze pragnęły. Który żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków. W: Amen.
Litania za zmarłych (wersja II)
Kyrie eleison, Chryste eleison. Kyrie eleison. Chryste, usłysz nas; Chryste, wysłuchaj nas. Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami. Synu, Odkupicielu świata, Boże
Duchu Święty, Boże
Święta Trójco, jedyny Boże
Święta Maryjo, módl się za dusze zmarłych. Święta Boża Rodzicielko
Święta Panno nad pannami
Święci Aniołowie i Archaniołowie, módlcie się za dusze zmarłych. Święci Patriarchowie i Prorocy
Święci Apostołowie i Ewangeliści
Święci Uczniowie Pańscy
Święci Męczennicy i Męczenniczki
Święci Biskupi i Wyznawcy
Święci Doktorzy Kościoła Święci Kapłani i Lewici Święci Zakonnicy i Pustelnicy Święte panny i wdowy
Wszyscy Święci i Święte Boże, przyczyńcie się za nimi. Bądź im miłościw, przepuść im, Panie.
Od zła wszelkiego, wybaw je Panie. Od gniewu Twego
Od mocy szatańskiej Od mak czyśćcowych Przez Narodzenie Twoje Przez Krzyż i Mękę Twoja
Przez Śmierć i pogrzeb Twój
Przez chwalebne Zmartwychwstanie Twoje
Przez cudowne Wniebowstąpienie Twoje
Przez Łaskę Ducha Świętego Pocieszyciela
My grzeszni, za cierpiącymi duszami, prosimy Cię Panie.
Za duszami biskupów, kapłanów i duchownych wszelkich stanów Za duszami królów, książąt i wszelkiej zwierzchności na świecie Za duszami rodziców, braci, sióstr, krewnych i powinowatych
Za duszami tych, którzy nam dobrze czynili, względem duszy i ciała
Za duszami tych, których kochaliśmy szczególnie
Za duszami tych, którzy nam albo my im tu na świecie nieprzyjaźni byli
Za duszami tych, którzy z naszej przyczyny lub zgorszenia męki czyśćcowe cierpią
Za duszami tych, którzy niespodzianie zeszli z tego świata
Za duszami tych, którzy zmarli bez sakramentów świętych
Za duszami tych, którzy w tym domu i w tej parafii umarli
Za duszami tych, których ciała w tym kościele (na tym cmentarzu) leżą
Za duszami tych, których ciała nie miały chrześcijańskiego pogrzebu
Za duszami dobrodziejów tego kościoła i innych miejsc świętych
Za duszami tych, którzy się za umarłych pobożnie modlili
Za duszami, które najdłużej lub najciężej cierpią
Za duszami, które od krewnych i przyjaciół nie maja ratunku
Za duszami, za które najbardziej jesteśmy zobowiązani się modlić
Za duszami, przez których wybawienie mamy mieć od nich podobną pomoc
Za duszami, których wybawienia gorąco pragnie Najświętsze Serce Niepokalanej Maryi
Panny
Za duszami, dla których nasze prośby są najbardziej potrzebne
Abyś wszystkich zmarłych do wiekuistego odpoczynku doprowadzić raczył, prosimy Cię
Panie
Abyś wszystkich żyjących do nabożeństwa za dusze zmarłych pobudzić raczył
Abyś wspomnienia za dusze zmarłych we Mszy Św. od wszystkich kapłanów łaskawie przyjmować raczył
Abyś Świętych Aniołów Twoich na pociechę cierpiących dusz i na ich wyprowadzenie z
czyśćca posyłać raczył
Abyś niegodne prośby nasze miłościwie przyjąć raczył
Synu Boży, wysłuchaj nas Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść im Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad duszami zmarłych Panie.
Chryste, usłysz nas.
Chryste, wysłuchaj nas.
Kyrie elejson.
Chryste elejson. Kyrie elejson.
Ojcze nasz...
Od bram piekielnych. Wybaw, dusze ich o Panie.
Panie, wysłuchaj modlitwy nasze.
A wołanie nasze niech do Ciebie przyjdzie.
Módlmy się: Boże, Ty raczyłeś nam zostawić znaki Twej Męki na świętym całunie, którym zostało owinięte przez Józefa z Arymatei Twoje Ciało Przenajświętsze zdjęte z Krzyża, spraw łaskawie, abyśmy przez Śmierć i pogrzeb Twój, zostali doprowadzeni do chwalebnego zmartwychwstania. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.
* * * * * * * * *
Po napisaniu powyższego tekstu dowiedziałem się o bardzo ważnym uzupełnieniu:
Członkowie Suwerennego Wojskowego Zakonu Maltańskiego dostępują za odmówienie poniższej modlitwy następujących odpustów:
częściowego, 500 dni za każdorazowe odmówienie ze skruchą i nabożnie,
zupełnego raz na miesiąc, przy zachowaniu zwykłych warunków za odmawianie codzienne w ciągu miesiąca.
(Urząd Świętej Penitencjarnii Apostolskiej 2 kwietnia 1941 r.)
Panie Jezu, któryś raczył zezwolić mi brać udział w zastępach Kawalerów Świętego Jana Jerozolimskiego, błagam Cię pokornie, byś za wstawiennictwem Panny Świętej z Filermo, Świętego Jana Chrzciciela, błogosławionego Brata Gerarda i Wszystkich Świętych pomógł mi pozostawać wiernym tradycjom Naszego Zakonu, wyznając religię rzymską, katolicką, apostolską i broniąc jej przed bezbożnością, wprowadzając w czyn chrześcijańską miłość Bliźniego, a w szczególności w stosunku do Biednych i Chorych.
Daj mi zatem potrzebne cnoty, aby wykonywać w myśl przykazań Ewangelii bezinteresownie i szczerze po chrześcijańsku te świątobliwe zamiary ku większej chwale Boga, ku pokojowi świata, ku dobru Zakonu Świętego Jana Jerozolimskiego. Amen.